Pogrzeb wyznaniowy

Rodzina osoby zmarłej przede wszystkim musi określić, czy ostatnie pożegnanie ma mieć charakter kościelny, czy świecki.

Osoby wierzące najczęściej wybierają pogrzeb z udziałem księdza. Ceremonia ma ściśle określony porządek i rozpoczyna się od mszy w intencji osoby zmarłej. Następnie kondukt pogrzebowy wyrusza na cmentarz, gdzie ksiądz i rodzina modlą się przed złożeniem ciała do ziemi. W naszej tradycji wciąż praktykuje się czuwanie przy trumnie w kościelnej kaplicy, jeszcze przed dniem pożegnania. Rodzina i bliscy odmawiają w tym czasie koronki różańca lub biorą udział w innych obrządkach prowadzonych przez duchownego. Ksiądz prowadzący ceremonię może zgodzić się na odczytanie treści mowy pożegnalnej, przekazanej od rodziny. Jednak powinna być ona stosunkowo krótka i formalna.

Ceremonia świecka

W ostatnich latach coraz więcej osób wybiera pożegnanie świeckie. W tym przypadku uroczystość prowadzi Mistrz Ceremonii. Nie ma ona ściśle określonego porządku - rodzina zmarłego może sama zadecydować, jakie tematy związane z osobą zmarłą poruszy Mistrz, jakie utwory będzie można usłyszeć z głośników, lub czy pożegnaniu ma towarzyszyć prezentacja zdjęć. Żałobników nie dotyczą też większe ograniczenia związane z mową pogrzebową. Cała ceremonia może przybrać postać listu pożegnalnego skierowanego do osoby zmarłej. Przemawiać mogą żałobnicy, lub w ich imieniu - Mistrz Ceremonii.

Co powinna zawierać mowa pogrzebowa?

Zwyczajowo przyjmuje się, że mowa powinna rozpocząć się od podziękowania za przybycie wszystkim żałobnikom, część poświęconą zmarłemu i zakończenie.

Koniec mowy powinien być skierowany od organizatorów uroczyści do żałobników (lub odwrotnie, jeśli mowę wygłaszała osoba zaproszona). Rodzinie wypada więc podziękować za wsparcie, jakie otrzymała od bliskich zmarłego, a zaproszonym gościom - złożyć kondolencje najbliższym osoby zmarłej i zaoferować wsparcie w trudnych chwilach.

Wspomnienie osoby zmarłej

Po krótkim wstępie głównym tematem mowy powinien zostać zmarły. W przypadku pogrzebu świeckiego osoba przemawiająca może wspomnieć, kim był dla niej zmarły, lub jak się poznali. W przemowie można wspomnieć wspólną przygodę, sukces zmarłego, jego cechy charakteru i zalety. Warto zawrzeć anegdotę z życia czy wydarzenie którego opis wzruszy, podniesie na duchu a nawet rozśmieszy najbliższych zmarłego. Mowa pogrzebowa powinna być wygłaszana spokojnie, z taktem i wzbudzać pozytywne wspomnienia o zmarłym.

Kiedy wygłasza się mowę pogrzebową?

Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. W przypadku, gdy pożegnanie odbywa się w kościele, mowę duchowny odczytuje zazwyczaj na końcu mszy. Część duchownych woli jednak zrobić to po zakończeniu obrządków kościelnych, tuż po pochówku. Ksiądz odczytuje mowę, gdy bliscy złożą już swoje wiązanki na cmentarz.

Jeśli chodzi o ostatnie pożegnanie w formie świeckiej, jak już było wspomniane, nie ma sztywnych reguł. To rodzina decyduje, czy podczas ceremonii wygłoszona zostanie tylko jej mowa, czy też mowy innych żałobników. Jeśli bliscy będą czuli się na siłach, mogą odczytać pożegnanie osobiście, jeśli nie - powierzyć to zadanie Mistrzowi Ceremonii lub przyjacielowi rodziny. Mowa pogrzebowa na ceremonii świeckiej nie musi mieć formalnego charakteru. Wskazane jest wręcz, by była szczera i napisana prosto z serca.

Kto z bliskich może przemawiać?

W zasadzie - każdy. Ważne, by osoba przemawiająca była opanowana, stonowana i poradziła sobie ze stresem.

Zachowaj staranność

Tekst mowy należy zapisać starannie i czytelnie, dbając o poprawną polszczyznę. Jeśli ma ją odczytywać Mistrz Ceremonii lub inna osoba, łatwiej będzie jej odpowiednio wyartykułować zdania i zachować sens przemówienia.

W przypadku pisma odręcznego należy dołożyć maksimum staranności, by zdania były czytelne. Najlepiej mowę przygotować w brudnopisie, a do odczytania przekazać jej ostateczną wersję, przepisaną "na czysto".

Wygłoszenie mowy pogrzebowej jest zadaniem trudnym i pełnym emocji, warto więc się do niego przygotować rzetelnie aby uniknąć nerwów.